Жоңғар Алатауы мемлекеттік ұлттық табиғи паркі – Қазақстанның оңтүстік-шығысында, Жетісу облысының Ақсу, Сарқан және Алакөл аудандарында орналасқан ерекше қорғалатын табиғи аумақ. Бұл парк 2010 жылы құрылған және жалпы ауданы шамамен 356 мың гектарды құрайды. Жоңғар Алатауы – Қазақстандағы ең көркем әрі биологиялық алуан түрлі таулы аймақтардың бірі, мұнда таулар, шатқалдар, өзен-көлдер, ормандар мен альпілік шалғындар ерекше үйлесім тапқан.
Парктің негізгі мақсаты – табиғи экожүйелерді, сирек кездесетін және жойылып кету қаупі төнген өсімдіктер мен жануарларды сақтау. Бұл аумақта жануарлардың 49 түрі, құстардың 170-тен астам түрі тіркелген. Қызыл кітапқа енген түрлер қатарында қар барысы (ирбис), Тянь-Шань қоңыр аюы, Түркістан сілеусіні бар. Соңғы жылдары парк аумағында қар барысының саны едәуір артып, 2025 жылғы деректер бойынша 39-ға жетті. Сонымен қатар тау ешкісі, бұғы, елік, жабайы доңыз және басқа да аңдар жиі кездеседі. Өсімдіктер дүниесі де бай — мұнда Қазақстан флорасының көптеген сирек кездесетін өкілдері өседі. Әсіресе әлемге әйгілі Сиверс алмасы — қазіргі алма сорттарының арғы тегі саналатын жабайы алма түрі осы өңірде өседі.
Паркте экологиялық туризмге ерекше көңіл бөлінеді. Қазіргі таңда 10-нан астам туристік бағыт жұмыс істейді, олардың ішіндегі ең танымалдары — Жасылкөл көліне апаратын маршрут пен ғылыми-танымдық бағыттар. Туристерге арнап арнайы демалыс аймақтары, көру алаңдары, ақпараттық белгілер мен экосоқпақтар жабдықталған. Паркке келушілерге табиғатпен үйлесімді демалуға мүмкіндік беріледі, ал қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында арнайы бақылау жүйелері енгізіліп жатыр.
Сонымен қатар парк аумағында ғылыми-зерттеу және табиғатты қорғау жұмыстары жүйелі түрде жүргізіледі. Жабайы жануарларды бақылау үшін фототұзақтар мен GPS-трекерлер пайдаланылады. Жыл сайын ондаған экологиялық акциялар мен ағаш отырғызу шаралары өткізіледі. 2025 жылы парк қызметкерлері 30 мыңнан астам ағаш көшетін өсіруді қолға алып, 70-тен астам экологиялық іс-шара ұйымдастырған.
Жоңғар Алатауы ұлттық табиғи паркі — бұл табиғат пен адам арасындағы үйлесімді байланысты сақтауға бағытталған, Қазақстанның биологиялық және экологиялық мұрасын келер ұрпаққа жеткізуге үлес қосып отырған маңызды экожүйе.
